15 lat z Bezpiecznym przejazdem – minęło… jak jeden dzień

W 2020 roku kampania społeczna Bezpieczny przejazd – „Szlaban na ryzyko!” obchodziła swoje 15-lecie. Co się wydarzyło i jaki wpływ na działania miała pandemia koronawirusa? O tym już za chwilę.

czerwona plansza z napisem 15 lat działań, w dolnym prawym rogu logotyp kampanii

Jak prawie każdy, w 2020 roku musieliśmy przeorganizować działania kampanijne i dostosować się do panujących obostrzeń oraz dynamicznej sytuacji pandemicznej. Nie przeszkodziło nam to jednak w dotarciu do setek tysięcy osób. W ubiegłym roku nie zabrakło naszych dotychczasowych, stałych projektów, tj. ”Bezpieczny piątek”, czy „Październik miesiącem edukacji”. W dużej mierze musieliśmy jednak skupić się na działaniach, w których kontakt międzyludzki był ograniczony lub nie było go wcale. Dlatego też m.in. realizowaliśmy działania w mediach, współpracowaliśmy z influencerami czy też przeprowadzaliśmy szkolenia dla instruktorów nauki jazdy i wykładowców Ośrodków Szkolenia Kierowców w trybie online.

 

„Bezpieczny przejazd…” medialnie

W 2020 roku w ramach kampanii społecznej „Bezpieczny przejazd…” przeprowadziliśmy cztery kampanie spotowe w największych, ogólnopolskich stacjach telewizyjnych. Kampanie w serwisie YouTube przyczyniły się do ponad 14,3 mln wyświetleń spotów: „Posłuchaj głosu rozsądku” oraz „ŻółtaNaklejkaPLK”. W marcu 2020 r. materiał wideo o #ŻółtaNaklejkaPLK zajął 3 miejsce wśród najchętniej oglądanych reklam wg YouTube Ads Leaderboard. Natomiast spoty kampanii umieszczone w serwisach internetowych VoD zanotowały blisko 5 mln odsłon. W multipleksach, kinach studyjnych i lokalnych materiały wideo obejrzało ponad 3,65 mln widzów. Ponadto, tematyka kampanii poruszona została w programie „Pytanie na śniadanie” na antenie TVP2 oraz w serialu „Na ratunek 112” emitowanym w stacji Polsat. Obecni byliśmy także na billboardach zlokalizowanych w 460 miejscach w całej Polsce. Zaś na ekranach LED w punktach użyteczności publicznej wyemitowane zostały spoty w liczbie przekraczającej 7,2 mln. Reklamy prasowe „Bezpiecznego przejazdu”opublikowano 98 razy w dziennikach ogólnopolskich i regionalnych oraz tygodnikach ogólnopolskich.

We współpracy z influencerami – twórcami internetowymi – w ubiegłym roku postawiliśmy na EMCE i Miłośnicy 4 Kółek. Z pierwszym z nich stworzyliśmy film pt. „Co robić gdy utkniesz na torach?”, dotyczący ciekawostek fizycznych odnoszących się do bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych. Film został wyświetlony ponad 148 tys. razy. Z twórcą kanału M4K opracowaliśmy film pt. „Trochę za późno…”, który skierowany był do grupy fanów motoryzacji dotyczący zachowania na przejazdach oraz korzystania z #ŻółtejNaklejkiPLK. Film został odtworzony 154 tys. razy.

#ŻółtaNaklejkaPLK ratuje ludzkie zdrowie i życie!

Wspominając temat Żółtej Naklejki nie sposób nie napisać o tym, jakże ważnym projekcie prowadzonym w ramach kampanii „Bezpieczny przejazd”. Kolejarze oznakowali wszystkie przejazdy kolejowo-drogowe zarządzane przez spółkę specjalnymi naklejkami z indywidualnymi numerami identyfikacyjnymi. Jednocześnie zintegrowano powstałą w ten sposób bazę danych z systemem wykorzystywanym przez operatorów numeru alarmowego 112. Na każdej naklejce umieszczony został indywidualny numer identyfikacyjny przejazdu. Informacje zawarte na naklejkach pozwalają na precyzyjną identyfikację lokalizacji przejazdu, czy przejścia. Na naklejkach umieszczono również numery telefonów do dyspozytora zakładowego PLK i nr telefonu alarmowego 112. Szybka reakcja zwiększa szansę zatrzymania rozpędzonego pociągu w bezpiecznej odległości, tym samym może zapobiec nieszczęśliwemu zdarzeniu.

Od czerwca 2018 r., kiedy uruchomiono projekt, do końca 2020 r. z naklejek skorzystano blisko 10,5 tys. razy dzwoniąc pod nr alarmowy 112 i wykorzystując informacje na nich zawarte. W 737 przypadkach ograniczono prędkości pociągów i polecono maszyniście ostrożną jazdę, a w 358 kolejarze wstrzymali ruch pociągów, zapobiegając tragedii.

Bezpieczny piątek

„Bezpieczny piątek” to projekt, który ma ograniczyć tragedie oraz utrudnienia w ruchu kolejowym. Każdego roku prowadzony jest w pobliżu przejazdów kolejowo-drogowych wszystkich kategorii oraz wzdłuż torów, w miejscach gdzie występują tzw. „dzikie przejścia”. Pomimo realizowanych na terenie całej Polski akcji prewencyjnych i wielokrotnych apeli kolejarzy o rozwagę, nadal znajdują się osoby, które swoim nieodpowiedzialnym zachowaniem stwarzają duże zagrożenie dla siebie oraz innych użytkowników ruchu. Celem akcji jest poprawa bezpieczeństwa na skrzyżowaniach torów z drogami oraz ograniczenie przechodzenia przez tory w miejscach niedozwolonych.

Zeszłoroczna inicjatywa rozpoczęła się 26 czerwca i trwała do końca sierpnia. Podczas 10 wakacyjnych piątków kolejarze rozdawali specjalnie przygotowane poradniki dla kierowców ze wzorami prawidłowych zachowań na terenach kolejowych oraz rozmawiali z kierowcami i pieszymi o bezpieczeństwie, oczywiście przy zastosowaniu środków i zaleceń podwyższonego reżimu sanitarnego. Zaangażowani w inicjatywę funkcjonariusze policji oraz Straży Ochrony Kolei obserwowali i reagowali na niebezpieczne zachowania na przejazdach kolejowo-drogowych i tzw. „dzikich przejściach”. W 2020 r. w ramach „Bezpiecznego piątku” przeprowadzono 570 akcji informacyjno-prewencyjnych, rozdano ponad 53 tys. materiałów informacyjnych, udzielono ponad 500 pouczeń dla niewłaściwie zachowujących się osób, wystawiono 132 mandaty i przeprowadzono prawie 400 kontroli trzeźwości. Jest to niezwykle ważna inicjatywa, która ma za zadanie przypomnieć każdemu uczestnikowi ruchu, że jego obowiązkiem jest postępowanie zgodne z przepisami i zdrowym rozsądkiem. To ono  gwarantuje bezpieczeństwo zarówno na przejazdach kolejowo-drogowych, jak i terenach kolejowych.

Październik miesiącem edukacji

W październiku, jak co roku, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. intensyfikowały swoje działania związane z bezpieczeństwem na terenach kolejowych w placówkach edukacyjnych. Z uwagi na pandemię, zeszłoroczny projekt „Październik miesiącem edukacji” miał trochę inne oblicze. Prelekcje edukacyjne, dotychczas prowadzone przez koordynatorów kampanii społecznej Bezpieczny przejazd – „Szlaban na ryzyko!”, w ponad 70% zostały zorganizowane przez nauczycieli szkół, którzy otrzymali wsparcie poprzez pakiety z pomocami naukowymi i gotowymi scenariuszami zajęć. Pandemia nie przeszkodziła nam jednak w realizacji 363 prelekcji i dotarciu tym samym do ponad 10 tys. dzieci w szkołach i przedszkolach.

Celem akcji jest uświadamianie młodych osób jak poprawnie korzystać z przejazdów i przejść kolejowych. Niezależnie od wieku pragniemy by każdy wiedział jakie zasady panują na terenach kolejowych i stosował je. Projekt prowadzony jest w całej Polsce. Podczas zajęć pokazujemy materiały edukacyjne, filmy, najważniejsze znaki drogowe, organizowane są gry, quizy i konkursy, aby uczyć poprzez zabawę i lepiej docierać do każdego odbiorcy. W celu większego zainteresowania tematem dzieci otrzymują zeszyty edukacyjne, kolorowanki oraz inne pomoce naukowe. To od odpowiedniego wychowania najmłodszych w dużym stopniu zależy to, jak w przyszłości będą zachowywać się na torach jako kierowcy. Nie czekamy, aż inni zrobią to za nas, tylko bierzemy w swoje ręce edukację w zakresie bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych! Przekazywane materiały są dostosowane do grup wiekowych.

Na zajęciach uczniowie dowiadują się także o tym, jak powiadamiać o niebezpiecznych sytuacjach wykorzystując informacje z żółtych naklejek PLK, umieszczonych na przejazdach. Przekazane dzieciom ulotki, to także dodatkowa wiedza dla rodziców, którzy mogą uzyskać dodatkową wiedzę nt. zachowania na przejazdach kolejowo-drogowych.

PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. regularnie prowadzą działania na rzecz bezpieczeństwa. W 2020 roku w ramach kampanii Bezpieczny przejazd – „Szlaban na ryzyko!” przeprowadzono łącznie 571 spotkań, w których wzięło udział blisko 20 tys. uczniów.

Onlineowo w trakcie pandemii

Z innych działań, które podjęliśmy w czasie pandemii, było stworzenie gry mobilnej pn. Bezpieczny przejazd – „Wyzwanie”, dzięki której można wcielić się w kierowcę różnych pojazdów, poznać różne kategorie przejazdów i wyrobić nawyk odpowiedniego zachowania przed skrzyżowaniami drogi z koleją. Stworzyliśmy i opublikowaliśmy cykl grafik na portalu społecznościowym Facebook „zwalczających” fake newsy dotyczące bezpieczeństwa na przejazdach, a także nakładkę na zdjęcie profilowe dla wszystkich, którzy chcieliby szerzyć wśród znajomych świadomość na temat zasad bezpieczeństwa. Udostępniliśmy także dla najmłodszych cztery gry edukacyjne: Gra w znaki, Memory, Znajdź różnicę i Puzzle, aby pomóc przetrwać ten trudny dla wszystkich czas pandemii, izolacji. Zostały również stworzone filmy promocyjne pn. „Zobacz co tam się stało?” / „Posłuchaj ich historii”, które w sposób dosadny pokazują do czego może doprowadzić pośpiech, brawura, nieostrożność czy chęć zaryzykowania.

15 lat….

Rok 2020 to czas podsumowania 15 lat istnienia kampanii społecznej Bezpieczny przejazd – „Szlaban na ryzyko!”. Poczta Polska z tej okazji wydała znaczek pocztowy. Operator pocztowy emisją 5 milionów znaczków, okolicznościowym datownikiem i kopertami wsparł przesłanie kampanii na rzecz ograniczania wypadków na przejazdach kolejowo-drogowych. Przez 15 lat kampania ewoluowała docierając do milionów osób. Zaczynając od hasła „Bezpieczny przejazd zależy także od Ciebie!”, poprzez „Zatrzymaj się i żyj!”, w końcu postawiliśmy „Szlaban na ryzyko!”, a kampania zyskała nowoczesne narzędzia, dzięki którym możemy działać także w trudnych czasach pandemii. Oczywiście nie byłoby sukcesów w postaci licznych nagród, o których można przeczytać również na stronie kampanijnej, gdyby nie zaangażowanie koordynatorów i pracowników Zakładów Linii Kolejowych, a także wszystkich osób którym nie jest obojętne bezpieczeństwo na terenach kolejowych.

Pozytywnym aspektem trudnego… 2020 roku pozostaje fakt, że był to najbezpieczniejszy rok w historii pod względem wypadków i kolizji na przejazdach kolejowo-drogowych. Liczba zdarzeń wyniosła 158 i spadła względem 2019 roku o 15%, zaś liczba zabitych – 44 i spadła analogicznie o 20%.

W 2020 roku:

  • średnio co 55 godzin na przejeździe kolejowo-drogowym w Polsce dochodziło do wypadku lub kolizji;
  • średnio co 8 dni na przejeździe kolejowo-drogowym w Polsce ginął człowiek.

Podsumowując, kampania społeczna „Bezpieczny przejazd…” pełni istotną rolę w edukacji zarówno dzieci, jak i dorosłych. To niezwykle ważna i potrzebna inicjatywa. Do wypadków na terenach kolejowych dochodzi w 99% z winy kierowców i należą one do tych szczególnie tragicznych w skutkach. Błąd popełniony na terenie kolejowym może być ostatnim, jaki popełni się w życiu. Kierowcy i piesi wciąż nie są tego wystarczająco świadomi. Nadal potrzebne są szeroko zakrojone działania edukacyjne oraz zmiana mentalności wszystkich uczestników ruchu drogowego.